Feedbackgesprekken zijn niet de makkelijkste om te voeren. Je hebt misschien van tevoren goed uitgedacht wat je wilt gaan zeggen. Maar hoe kun je voet bij stuk houden tijdens het gesprek, ook als de ander fel reageert, het niet met je eens is of juist gekwetst is door je feedback? Wetenschap laat zien dat een simpele tactiek helpt: affirmeren.
Affirmeren is een goede manier om een moeilijk gesprek voor te bereiden. Zoals je bij feedback geven vaak voorbereidt hoe je de feedback wilt brengen (bijvoorbeeld via het 4G’s feedbackmodel of via de ik-ik-jij-methode), zo kun je ook voorbereiden wat je belangrijkste waarden zijn om in het gesprek aan vast te houden.
Dat helpt je om je niet van je stuk te laten brengen door de reactie of argumenten van de ander, en om tijdens het gesprek je kernwaarden steeds in het achterhoofd te houden.
Klinkt goed, toch?! Maar laten we eerst eens kijken naar de details. Misschien denk je bij affirmaties al snel aan iets zweverig. Dat wat je kent van de feelgoodblogs en positiviteitsgoeroes. Misschien niet het soort sites waar jij graag rondkijkt om je door te laten inspireren.
Maar wacht even voordat je bij het horen van het woord ‘affirmeren’ al afhaakt, affirmaties zijn wat anders dan je misschien denkt. En ze hebben bewezen effect, ook in een werkcontext.
Wat is affirmeren?
Affirmaties zijn korte positieve gedachten die je steeds (elke dag in voorbereiding op een situatie of zelfs de hele dag door) voor jezelf herhaalt, net zolang totdat je er zelf in bent gaan geloven.Tenminste, dat is de manier waarop affirmaties veel worden gebruikt in de psychologie en in coaching. Bijvoorbeeld om negatieve gedachten om te buigen naar positieve.
Maar wees gerust: affirmaties zijn er niet alleen om honderd keer op een dag tegen jezelf te zeggen “Ik hou van mij” en “Ik mag er zijn”. Naast het feit dat affirmaties zelfliefde kunnen versterken en dat sommige affirmaties zelfvertrouwen kunnen boosten, zijn affirmaties ook een handig middel om je belangrijkste waarden niet uit het oog te verliezen.
Op die manier kun je de kracht van affirmaties ook in werksituaties goed gebruiken. Affirmaties zijn in feite simpelweg versterkingen of bekrachtigingen die je naar jezelf toe uitspreekt. Bijvoorbeeld om jezelf eraan te herinneren wat je uit een gesprek wilt halen, om je basiswaarden niet te vergeten of om je niet van je stuk te laten brengen als degene die jij feedback geeft fel reageert.
Affirmeren om je focus te behouden
Auteur Scott Adams gebruikt affirmeren op een specifieke manier. Zijn idee is dat je een doel kiest dat je graag wilt bereiken en dat je dat doel vaak genoeg (lees: 15 keer op een dag) opschrijft. Door het doel zo vaak door je hoofd te laten gaan, zou je er nog meer bij stilstaan en er harder voor gaan werken. Het idee is dat als je je hersenen zo vaak aan dat ene doel herinnert, je brein zich ook beter op dat ene doel kan focussen. Daardoor kun je bijvoorbeeld beter kansen zien en laat je je minder snel door factoren van buitenaf je doel los.
Op een soortgelijke manier werkt affirmeren als je een feedbackgesprek aangaat. Hoe strak omlijnd je vooraf bedachte feedbackboodschap ook is, tijdens het gesprek zullen waarschijnlijk allerlei prikkels voorbijkomen. Je collega raakt geëmotioneerd of je wordt drie keer gestoord door een dringend telefoontje, waardoor je je focus op het gesprek verliest. Of je collega haalt er een totaal andere situatie bij, waardoor het gesprek dreigt af te dwalen en jouw belangrijke punt vertroebelt.
In al die gevallen helpt affirmeren om vast te houden aan je kernwaarden en die tijdens het gesprek niet uit het oog te verliezen. Wat er ook gebeurt. Dat heeft positieve invloed op hoe jouw boodschap uit de verf komt – ongeacht de reactie van de ander.
‘t Werkt, zo laat wetenschap zien
Affirmeren lijkt misschien een gekke truc waarvan je je afvraagt of het wel echt werkt. Maar dat dat zo is, hebben al meerdere studies bewezen.
Er is zelfs MRI-bewijs dat affirmeren iets doet in je hersenen.
Bij proefpersonen in dit experiment was op een MRI-scan te zien dat bepaalde neurologische paden sterker actief waren bij mensen die hadden geaffirmeerd dan bij mensen die geen affirmaties hadden gebruikt voorafgaand aan de scan.
Meer in het algemeen laten studies positieve effecten van affirmeren zien. Enkel een paar minuten stilstaan bij je kwaliteiten voorafgaand aan een lastig gesprek vergroot je zelfvertrouwen, geeft je grotere kansen op een positieve uitkomst en verlaagt je stressniveau (zo blijkt uit dit onderzoek). Ook zou je jezelf volgens deze studie minder snel uit het veld laten slaan als iemand mogelijk bedreigende feedback geeft wanneer je voorafgaand aan het gesprek positieve affirmaties hebt gebruikt.
Dat klinkt goed, zeker met het oog op het feedbackgesprek dat je straks gaat voeren.
Nu is er wel een belangrijke voorwaarde voor succesvol affirmeren, namelijk dat de affirmaties moeten stroken met jouw persoonlijke waarden (dat laat dit onderzoek zien). Zo zal je affirmatie niet werken als jij je voorneemt om je op geen enkele manier te laten meeslepen door emoties van de ander, terwijl je het eigenlijk belangrijk vindt om een ander nooit te kwetsen. Als je gesprekspartner toch zichtbaar geraakt is door wat je zegt, zal dat je waarschijnlijk alsnog raken en iets doen met hoe het gesprek verloopt.
In dat laatste geval werkt een affirmatie als “Ik wil duidelijk maken waar ik in de samenwerking tegen aanloop, maar met respect voor de emoties van de ander.” waarschijnlijk beter.
Affirmeren tijdens een feedbackgesprek, zo werkt dat!
Je hebt inmiddels antwoord gekregen op de vraag ‘Wat zijn affirmaties?’. Ook weet je waarom het werkt en heb je ontdekt dat het helpend kan zijn voorafgaand aan en tijdens een feedbackgesprek. Maar hoe kun je dan precies sterke affirmaties formuleren en waar moeten die aan voldoen?
Bepaal je kernwaarden en boodschap
Stap 1 is bepalen wat jouw belangrijkste kernwaarden zijn die je tijdens het gesprek niet uit het oog wilt verliezen. Bedenk ook wat je belangrijkste boodschap is in het feedbackgesprek die je in ieder geval graag wilt hebben uitgesproken.
Stel jouw affirmatie vast
Stel op basis daarvan jouw eigen affirmatie (of meerdere affirmaties) op waar je je tijdens het gesprek aan wilt vasthouden. Dat is een basiswaarde of een kernovertuiging die voor jou belangrijk is.
Een goede affirmatie voldoet aan deze kenmerken:
- Hij is kort maar krachtig.
- Je formuleert ‘m in de tegenwoordige tijd.
- Hij begint met ‘ik’ of ‘mijn’.
- Hij heeft enkel betrekking op jou, niet op (meningen van) anderen.
- Het moet een waarde zijn waar je ook echt zelf van overtuigd bent.
Mogelijke affirmaties zijn bijvoorbeeld:
“Ik wil met respect behandeld worden.” (bijvoorbeeld als de ander dat niet heeft gedaan en als je bang bent dat dit tijdens het feedbackgesprek weer gebeurt)
“Eerlijkheid is voor mij het allerbelangrijkst.”
“Ik laat me niet van mijn stuk brengen door niet-onderbouwde feedback.”
Spreek die affirmatie uit naar jezelf
Spreek jezelf die affirmatie meerdere keren hardop toe voordat je het gesprek ingaat. Let daarbij ook op een zelfverzekerde lichaamshouding. Je zult merken dat de boodschap van je affirmatie je helpt om er beter tegen bestand te zijn als de ander bijvoorbeeld fel tegen jouw feedback ingaat.
Waar moet je nog meer rekening mee houden bij feedback geven?
Voor een goed feedbackgesprek is het niet alleen belangrijk dat je gelooft in de kracht van je feedback. Dat zal je bij elke training feedback geven al snel leren.
Ook de manier waarop je je feedback brengt, is nogal bepalend. Belangrijk is dat feedback constructief is, dat je het bij jezelf houdt en dat je geen verwijten maakt, maar je focus legt op concrete situaties en de gevoelens die die situaties bij jou oproepen. ‘Ik’ is wat dat betreft vaak het toverwoord bij het geven van goede feedback.
Een goed feedbackmodel kan je helpen om je feedback in een handig constructief jasje te gieten. Bekijk bijvoorbeeld het 4G’s feedbackmodel of de ik-ik-jij-methode.
Zelfverzekerd goede feedback geven? Volg een training feedback geven!
Wil je meer in het algemeen leren om krachtige feedback te geven? Op een zelfverzekerde manier, met oog voor de ontvanger en met een boodschap waar hij of zij echt iets mee kan? Laten we daar nou net uitgebreid op ingaan bij de training feedback geven. Of je de training nu op locatie of online volgt, zeker is dat je naderhand precies weet hoe je krachtige feedback geeft waar de ander ook echt iets aan heeft.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Feedback Geven
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
